Chemia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 14. Kategoria: Stan równowagi Typ: Oblicz. Dwa gazy A i B zmieszane w stosunku molowym n A : n B = 1 : 4 zajmują w warunkach normalnych objętość 1 dm 3. Tę mieszaninę umieszczono w reaktorze o stałej pojemności 1 dm 3 i w temperaturze T zainicjowano reakcję. Na maturze z matmy czasami zdarzają się zdania, których typ praktycznie wcześniej się nie pojawiał. I tak właśnie jest w tym zdaniu maturalnym, ponieważ niew Matura MAJ 2018. Poziom podstawowy. Zadanie 21 - stereometria: długość wysokości graniastosłupa prostego czworokątnego, przy podanym kącie nachylenia przekąt Pingback: 19 lipca 2017 at 14:20. Mitoza zachodzi zarowno w komorkach diploidalnych (2n - liczba chromosomow, 4c -ilosc DNA), jak i haploidalnych (1n i 2c). Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (stary) Biologia - Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (stary) - Zadanie 4. Popularne [email protected] - czyli jak wesprzec naukowcow nie wychodzac z Matura MAJ 2018. Poziom podstawowy. Zadanie 4 - obniżka procentowa towaru.Jeśli spodobał Ci się ten film, zostaw łapkę w górę, komentarz lub zasubskrybuj nas matura #matematyki #kwadratowa #funkcja #zbiór #wartościTłumaczę jak rozwiązać zadanie 8 z matury podstawowej z matematyki z arkusza maturalnego CKE maj 2019 Matura MAJ 2018. Poziom podstawowy. Zadanie 34 - stereometria: objętość graniastosłupa prawidłowego trójkątnego przy podanej powierzchni całkowitej i zależno http://matfiz24.plFunkcje liniowe mogą być w szczególnych przypadkach równoległe i prostopadłe - zadanie z matury 2018 omawia te przypadki. EGZAMIN MATURALNY Z INFORMATYKI. POZIOM ROZSZERZONY. CZĘŚĆ II. MIN-R2_1P-182. DATA: 11 maja 2018 r. CZAS PRACY: 150 minut. NOWA FORMUŁA. LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 35. Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl. Matura 2020!Rozwiązania wideo matury z matematyki na poziomie podstawowym z 2020 roku. Data egzaminu 9.06.2020.***Zapraszam na inne moje kanały:a/ blog - htt 1FTNA. Matura 2018 z matematyki - ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, ARKUSZE CKE 2018 z matematyki rozwiązania zadań, odpowiedzi, arkusze CKE. 7 maja maturzyści rozwiązują maturę z przedmiotu obowiązkowego, jakim jest matematyka. W tym artykule znajdziesz odpowiedzi z matematyki podstawowej na maturze 2018. Rozwiązania i arkusze zadań z matematyki podamy po maturach. MATURA 2018: MATEMATYKA - ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, ARKUSZE CKE, ZADANIA NA POZIOMIE PODSTAWOWYMODPOWIEDZI: Matura CKE MATEMATYKA: Jakie pytania, odpowiedzi, rozwiązania [ARKUSZE CKE MATEMATYKA 2018]SPRAWDŹ:MATURA: MATEMATYKA 2018. Egzamin maturalny MATEMATYKA. Odpowiedzi i arkusze maturalne - [poziom podstawowy Matura 2018: Matematyka (ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, ARKUSZE CKE, TESTY) szukać odpowiedzi z matematyki: Matura 2018: Matematyka arkusze CKE. Jakie pytania z matematyki? [ARKUSZE CKE, ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA]Matura 2018 z matematyki - rozwiązania zadań, odpowiedzi i arkusze CKE. Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała pytania i arkusze zadańMatura 2018 Matematyka podstawowa nowa formuła (Odpowiedzi, Rozwiązania)Zadanie 1: B Zadanie 2: C Zadanie 3: C Zadanie 4: C Zadanie 5: A Zadanie 6: C Zadanie 7: D Zadanie 8: D Zadanie 9: C Zadanie 10: D Zadanie 11: A Zadanie 12: A Zadanie 13: B Zadanie 14: C Zadanie 15: A Zadanie 16: A Zadanie 17: B Zadanie 18: B Zadanie 19: B Zadanie 20: D Zadanie 21: A Zadanie 22: A Zadanie 23: B Zadanie 24: D Zadanie 25: D Matematyka to obowiązkowy przedmiot na maturze 2018. Sprawdzian na poziomie podstawowym rozpoczął się 7 maja o godz. 9. Na napisanie egzaminu maturzyści mają 170 minut. Na arkuszu CKE z matematyki na poziomie podstawowym maturzyści znajdą trzy grupy:1. grupa to zadania zamknięte z czterema odpowiedziami do wyboru. Poprawna odpowiedź "warta jest" jeden punkt. 2. grupa to zadania otwarte, w których wystarczy podać krótkie uzasadnienie. Za każde rozwiązanie można uzyskać od zera do dwóch punktów. 3. grupa to w ostatnim typie zadań maturzysta powinien przedstawić wyczerpującą odpowiedź, przedstawiającą swój tok rozumowania. To tutaj zdobyć można najwięcej "oczek", gdyż możliwe punktacje to 0-4, 0-5 lub 0-6. Z egzaminu maturalnego z matematyki można zdobyć 70 2018 - matematyka. Co będzie na egzaminie z matematyki? Przykładowe zadania [PRZECIEKI, ARKUSZE CKE, PYTANIA, ODPOWIEDZI]Matura 2018 z matematyki może sprawić sporo kłopotu. Jak co roku maturzyści muszą przykładać się do tego egzaminu szczególnie starannie. W 2017 roku nie zdało go 17 procent maturzystów. Natomiast z polskiego tylko 3 procent. Uczniowie piszący matematykę uzyskali średnio 54 procent punktów. Zobacz arkusze maturalne z matematyki z poprzednich lat: Matura 2018: Matematyka (ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, ARKUSZE CK... Przecieki z matematyki na maturze 2018Co można wziąć na maturę? Co zabrać na egzamin maturalny z matematyki?Na maturę z matematyki można było zabrać kalkulator. Jednak musi to być proste urządzenie bez możliwości rozwiązywania równań, czy też rysowania wykresów. Można też korzystać z tablic z wzorami matematycznymi. Wiele osób zabrało też cyrkiel i 2018 MATEMATYKA: podstawowa Odpowiedzi, Zadania, Rozwiązania, Arkusz CKE [MATURA 2018 MATEMATYKA] Matura MATEMATYKA 2018: Odpowiedzi rozszerzona Matura MATEMATYKA 2018: Odpowiedzi rozszerzonaMatura z MATEMATYKI to według uczniów jeden z najtrudniejszych egzaminów. Maturę z matematyki na poziomie podstawowym uczniowie zdawali w poniedziałek, 7 maja 2018 r., a na poziomie rozszerzonym - będą zdawać w środę 9 maja 2018 r. Po egzaminie znajdziecie u nas arkusze wraz z odpowiedziami. Matura 2019 MATEMATYKA podstawa: ODPOWIEDZI, PRZEWIDYWANIA, PRZYBORY. Prosta matura z matematyki Matura 2018 matematyka rozszerzona ODPOWIEDZI, PYTANIA, ARKU... Matura 2018 MATEMATYKA rozszerzona: To był jeden z najtrudniejszych tegorocznych egzaminów To był teoretycznie jeden z najtrudniejszych tegorocznych egzaminów maturalnych. Od godziny 9 maturzyści mierzyli się z rozszerzoną matematyką. Mieli na napisanie egzaminu 180 minut. Część abiturientów VIII LO w Krakowie opuszczało sale jednak dużo wcześniej. Nawet po dwóch godzinach. I jednym głosem mówi, że nie było już tak prosto, jak na matematyce Naprawdę nie było łatwo. Było15 zadań z czego cztery zamknięte i jedenaście otwartych. Wśród nich były zadania z ciągów, funkcji kwadratowych i dużo trygonometrii - mówił nam Tomasz Strutyński, piszący maturę w VIII LO. - W jednym z zadań był np. podany jeden punkt trójkąta, był podany wzór na okrąg wpisany, i trzeba było znaleźć dwa pozostałe punkty. Matura z matematyki podstawowej była banalna a na rozszerzonej, jak będę miał 40 procent to będę się cieszył - dodawał Tomasz Strutyński. Zaznaczał, że nie ma jeszcze dokładnie sprecyzowanych planów na 2018 MATEMATYKA rozszerzona: nierówności z funkcjami trygonometrycznymiRównież inni abiturienci VIII LO podkreślali, że część zadań ich zaskoczyło. - Z tego co pamiętam było jedno z zadań dotyczące nierówności z funkcjami trygonometrycznymi. Wzory były dostępne na tablicach, więc trzeba było je tylko znaleźć, ale ogólnie uważam, że było ciężko, pojawiło się wiele typów zadań, których nie było w poprzednich latach - dodawał Rafał, kolejny z MATEMATYKA 2018: arkusz CKE z odpowiedziamiCo zrobić, żeby zdać egzamin maturalny z matematyki? Jednym ze sposobów jest rozwiązywanie arkuszy maturalnych z wykorzystaniem zestawu wzorów matematycznych, sporządzonym przez CKE. Dlatego specjalnie dla was zebraliśmy arkusze z dwóch poprzednich lat: zarówno z matury z matematyki z poziomu podstawowego, jak i matury z matematyki z poziomu rozszerzonego. Warto wykorzystać tych kilka dni, które pozostały do matury z matematyki 2018, na przećwiczenie zadań, które pojawiły się w poprzednich latach. Matura MATEMATYKA 2018: wzory matematyczne, rozwiązywanie arkuszy w całości- W ostatnich tygodniach warto również skrupulatnie zapoznać się z zestawem wzorów matematycznych, z którego uczniowie będę mogli korzystać podczas egzaminu - mówi Marta Więcławska, nauczycielka MathRiders. - Są one dodatkową pomocą dla maturzystów, ale tylko pod warunkiem, że będą wiedzieli jak znaleźć w nich potrzebne informacje. Z moich obserwacji wynika również, że w ostatnich dniach niezwykle ważne jest rozwiązywanie testów w całości, bez zbędnych przerw. Zwracam na to uwagę, ponieważ wielu nastolatków ma problemy z koncentracją przez dłuższy czas. Dlatego w ostatnich dniach warto usiąść w spokojnym miejscu, "odłączyć się" od elektronicznych zabawek i odtworzyć jak najbardziej realne warunki właściwego egzaminu. Matura MATEMATYKA 2018: Odpowiedzi rozszerzona Zadania, Rozw... Matura MATEMATYKA PODSTAWOWA 2018. Sprawdź, jakie zadania pojawiły się w poprzednich latachMaturzyści w ubiegłym roku mieli do rozwiązania 34 zadania. Poziom podstawowy z matury z matematyki był prosty - oceniali maturzyści zgodnie. W 25 zadaniach z Matura Matematyka Podstawowa - maturzyści mieli podane cztery odpowiedzi i z nich musieli wybrać poprawną. Reszta zadań była otwarta - wymagała od uczniów wytłumaczeń liczbowych, już coś nastręczyło trudność maturzystom, to dwa ostatnie zadania. W jednym mieli obliczyć pole ostrosłupa, w drugim - policzyć pole trójkąta, tworzonego przez dwie proste. - W ostatnim i przedostatnim zadaniu wyszły brzydkie wyniki, pierwiastki, nieprzyjemne dla oka. Ale wszystkim wyszło to samo, więc teoretycznie powinny być dobrze poradzili sobie z odczytaniem współczynników z wykresu, obliczeniem miejsca zerowego funkcji liczbowej, nierównością ->>> Matura MATEMATYKA ROZSZERZONA 2018. Sprawdź, jakie zadania pojawiły się w poprzednich latachMaturzyści w ubiegłym roku na maturze z matematyki na poziomie rozszerzonym mieli do rozwiązania 15 zadań. Musieli na przykład obliczyć granice, obliczyć styczne do wykresu funkcji przechodzącej przez punkt. Były równania trygonometryczne, wielomiany, twierdzenia cosinusów, ciągi arytmetyczne i geometryczne, a także geometria analityczna: podane dwa punkty i trzeba było znaleźć środek okręgu na którym trudność sprawiło uczniom zadanie z optymalizacji: mieli obliczyć objętość walca, jego promień i wysokość, gdzie dane było tylko pole i wynosiło problemów maturzyści mieli z zadaniami zamkniętymi: musieli obliczyć granicę ABC i wykorzystać przy tym wzór skróconego mnożenia, obliczyć kąt oparty na tym samym łuku, obliczyć Poszło średnio, mogło być lepiej - mówi Maria Szaj, która chce zdawać na zarządzanie na UJ. - Ale tragedii nie ma. Matura 2017 Matematyka Odpowiedzi. Zadania z matematyki na maturze 2017 (Arkusz, Rozwiązania)Na maturze z matematyki (cz. podstawowa) trzeba było obliczyć obwód trójkąta mając podane dane: przeciwprostokątną i różnicę między przyprostokątnymi, wyliczyć współczynniki funkcji kwadratowej, obliczyć sinus kąta pomiędzy promieniem a odcinkiem łączącym dwie podstawy walca, czy obliczyć objętość graniastosłupa trójkątnego, mając wysokość i pole powierzchni ->>>Autor: Joanna UrbaniecHarmonogram pisemnej matury 2018. Terminy egzaminów maturalnychDataDzieńGodzina 9Godzina 144 majapiątekjęzyk polski ppjęzyk polski pr7 majaponiedziałek matematyka – ppjęzyk łaciński i kultura antyczna – pp język łaciński i kultura antyczna – pr8 majawtorekjęzyk angielski – ppjęzyk angielski – prjęzyk angielski – dwujęzyczna9 majaśrodamatematyka – prfilozofia – ppfilozofia – pr10 majaczwartekbiologia – ppbiologia – prhistoria sztuki – pphistoria sztuki – pr11 majapiątekwiedza o społeczeństwie – ppwiedza o społeczeństwie – prinformatyka – ppinformatyka – pr14 majaponiedziałekfizyka i astronomia – pp fizyka i astronomia / fizyka – prgeografia – pp geografia – pr15 majawtorekjęzyk niemiecki – ppjęzyk niemiecki – prjęzyk niemiecki – dj17 majaczwartekjęzyk rosyjski – ppjęzyk rosyjski – prjęzyk rosyjski – dj18 majapiątekjęzyk francuski – ppjęzyk francuski – prjęzyk francuski – dj21 majaponiedziałekjęzyk hiszpański – ppjęzyk hiszpański – pr język hiszpański – dj22 majawtorekjęzyk włoski – ppjęzyk włoski – pr język włoski – dj23 majaśrodajęzyki mniejszości narodowych – pp język kaszubski – pp język kaszubski – pr język łemkowski – pp język łemkowski – prjęzyki mniejszości narodowych – prwiedza o tańcu – ppwiedza o tańcu – prhistoria muzyki – pphistoria muzyki – pr23 majaśrodagodz. 9:00 – matematyka w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pp)godz. 10:35 – historia w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pr)godz. 12:10 – geografia w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pr)godz. 13:45 – biologia w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pr)godz. 15:20 – chemia w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pr)godz. 16:55 – fizyka i astronomia / fizyka w języku obcym dla absolwentów oddziałów dwujęzycznych (pr)Harmonogram ustnej matury 2018. Terminy egzaminów maturalnychod 9 do 22 maja (oprócz 13 i 20 maja)język polskijęzyki mniejszości narodowychjęzyk łemkowskijęzyk kaszubskiod 5 do 25 maja (oprócz 6, 13 i 20 maja)języki obce nowożytnePolecane ofertyMateriały promocyjne partnera Zadanie 1. (3 pkt) Elektrony w atomach, orbitale Układ okresowy pierwiastków Rodzaje wiązań i ich właściwości Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień Pierwiastki X i Z leżą w czwartym okresie układu okresowego. Pierwiastek X jest metalem, natomiast pierwiastek Z – niemetalem. W stanie podstawowym atomów obu tych pierwiastków tylko jeden elektron jest niesparowany. Znajduje się on na ostatniej powłoce. Niesparowany elektron atomu pierwiastka X znajduje się na innej podpowłoce niż niesparowany elektron atomu pierwiastka Z. Ponadto wiadomo, że pierwiastek X tworzy tlenki o wzorach X2O i XO oraz że ten metal jest jednym z najlepszych przewodników ciepła i elektryczności. Pierwiastek Z występuje w postaci dwuatomowych cząsteczek. (0–1) Uzupełnij poniższą tabelę. Wpisz symbole pierwiastków X i Z, dane dotyczące ich położenia w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego, do którego należy każdy z pierwiastków. Symbol pierwiastka Numer grupy Symbol bloku pierwiastek X pierwiastek Z (0–1) Przedstaw konfigurację elektronową jonu X2+ (stan podstawowy). Zastosuj skrócony zapis konfiguracji elektronowej z symbolem gazu szlachetnego. (0–1) Dla cząsteczki Z2 określ liczbę: wiązań σ, wiązań π oraz wolnych par elektronowych. Liczba wiązań σ wiązań π wolnych par elektronowych Zadanie 2. (1 pkt) Masa atomowa, cząsteczkowa i molowa Oblicz Gal występuje w przyrodzie w postaci mieszaniny dwóch izotopów. Na 3 atomy pierwszego izotopu galu o masie atomowej 68,926 u przypadają 2 atomy drugiego izotopu galu o masie atomowej mx. Średnia masa atomowa galu jest równa 69,723 u. Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002. Na podstawie powyższych danych oblicz masę atomową mx drugiego izotopu galu. Wynik końcowy podaj z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku. Zadanie 3. (1 pkt) Masa atomowa, cząsteczkowa i molowa Oblicz Gal występuje w przyrodzie w postaci mieszaniny dwóch izotopów. Na 3 atomy pierwszego izotopu galu o masie atomowej 68,926 u przypadają 2 atomy drugiego izotopu galu o masie atomowej mx. Średnia masa atomowa galu jest równa 69,723 u. Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002. Na podstawie powyższych danych oblicz bezwzględną masę (wyrażoną w gramach) jednego atomu tego izotopu galu, który ma mniejszą masę atomową. Zadanie 4. (2 pkt) Związki kompleksowe Napisz równanie reakcji Beryl jest metalem, który reaguje z kwasami oraz ze stężonymi zasadami. Poniżej przedstawiono schemat reakcji berylu z kwasem i zasadą. Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 2, wiedząc, że jednym z produktów obu przemian jest ten sam gaz. Uwzględnij tworzenie się kompleksowych jonów berylu. Równanie reakcji 1: Równanie reakcji 2: Zadanie 5. (1 pkt) Energetyka reakcji Podaj i uzasadnij/wyjaśnij W wysokiej temperaturze węgiel reaguje z tlenkiem węgla(IV) i ustala się równowaga chemiczna: CO2 (g) + C (s) ⇄ 2CO (g) Objętościową zawartość procentową CO i CO2 w gazie pozostającym w równowadze z węglem w zależności od temperatury (pod ciśnieniem atmosferycznym 1013 hPa) przedstawiono na poniższym wykresie. Oceń, czy reakcja pomiędzy tlenkiem węgla(IV) i węglem jest procesem endo- czy egzoenergetycznym. Odpowiedź uzasadnij. Zadanie 6. (2 pkt) Stan równowagi Oblicz W wysokiej temperaturze węgiel reaguje z tlenkiem węgla(IV) i ustala się równowaga chemiczna: CO2 (g) + C (s) ⇄ 2CO (g) Objętościową zawartość procentową CO i CO2 w gazie pozostającym w równowadze z węglem w zależności od temperatury (pod ciśnieniem atmosferycznym 1013 hPa) przedstawiono na poniższym wykresie. Oblicz wyrażoną w procentach masowych zawartość tlenu, wchodzącego w skład CO2 i CO, w pozostającej w równowadze mieszaninie tych związków z węglem w temperaturze 873 K i pod ciśnieniem 1013 hPa. Możesz przyjąć, że sumaryczna liczba moli gazowego substratu i gazowego produktu reakcji jest równa 1. W opisanych warunkach 1 mol gazu zajmuje objętość 71,6 dm3. Zadanie 8. (4 pkt) Reakcje i właściwości kwasów i zasad Napisz równanie reakcji Zaprojektuj doświadczenie Podaj/wymień Za pomocą odpowiednio przeprowadzonych doświadczeń można porównać charakter kwasowy fenolu, kwasu solnego i kwasu węglowego. (0–1) Zaprojektuj jedno doświadczenie, którym potwierdzisz, że spośród wymienionych substancji najmocniejszym kwasem jest kwas solny, a najsłabszym – fenol. W tym celu uzupełnij schemat doświadczenia. Wpisz wzory wszystkich związków, których wodnych roztworów należy użyć w doświadczeniu. Substancje wybierz spośród następujących: C6H5ONa NaCl HCl Ca(OH)2 C6H5OH Na2CO3 Wszystkie roztwory były świeżo przygotowane. (0–1) Napisz, co będzie można zaobserwować podczas przeprowadzonego doświadczenia. Kolba: Probówka: (0–2) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji zachodzących w kolbie i w probówce podczas przeprowadzonego doświadczenia. Równanie reakcji zachodzącej w kolbie: Równanie reakcji zachodzącej w probówce: Zadanie 9. (3 pkt) Dysocjacja pH Napisz równanie reakcji Oblicz Kwas siarkowy(VI) w temperaturze pokojowej jest oleistą cieczą o gęstości prawie dwukrotnie większej niż gęstość wody. Czysty, bezwodny kwas siarkowy(VI) ulega częściowej autodysocjacji, dzięki czemu przewodzi prąd elektryczny. W wyniku reakcji kwasu siarkowego(VI) z wodorotlenkiem sodu, w której stosunek molowy substratów jest równy 1 : 1, powstaje wodorosiarczan(VI) sodu. Wodny roztwór wodorosiarczanu(VI) sodu charakteryzuje się kwasowym odczynem, ponieważ jony obecne w roztworze ulegają reakcji zgodnie z poniższym równaniem: Stała równowagi opisanej reakcji w temperaturze T jest równa 1,0 · 10−2. Na podstawie: T. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2004. (0–1) Napisz równanie autodysocjacji kwasu siarkowego(VI) polegającej na przeniesieniu protonu z jednej cząsteczki H2SO4 do drugiej. W równaniu podkreśl wzór kwasu Brønsteda sprzężonego z cząsteczką H2SO4 jako zasadą Brønsteda. (0–2) Rozpuszczono 0,600 g NaHSO4 w wodzie i otrzymano 100 cm3 roztworu o temperaturze T. W tym roztworze reakcji z wodą uległo znacznie więcej niż 5% jonów wodorosiarczanowych(VI). Oblicz pH tego roztworu. Wynik końcowy podaj z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku. Zadanie 10. (1 pkt) pH Podaj/wymień W temperaturze T przygotowano wodne roztwory pięciu elektrolitów o jednakowym stężeniu molowym równym 0,1 mol ⋅ dm−3 . Poniżej podano wzory tych elektrolitów. KCl HCl NaNO2 NH4Cl KOH Uszereguj związki o podanych wzorach zgodnie z rosnącym pH ich wodnych roztworów. Napisz wzory tych związków w odpowiedniej kolejności. najniższe pH najwyższe pH Zadanie 11. (1 pkt) Miareczkowanie Podaj/wymień Do wodnego roztworu kwasu etanowego (octowego) o określonej objętości, ale o nieznanym stężeniu, dodawano kroplami wodny roztwór wodorotlenku sodu o znanym stężeniu i za pomocą pehametru mierzono pH mieszaniny reakcyjnej. W ten sposób przeprowadzono tzw. miareczkowanie pehametryczne, które jest jedną z metod analizy ilościowej. W czasie doświadczenia zachodziła reakcja opisana równaniem: CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O Zestaw użyty w tym doświadczeniu przedstawiono na poniższym schemacie, a otrzymane wyniki miareczkowania umieszczono na wykresie. Po dodaniu takiej objętości roztworu wodorotlenku sodu, w jakiej znajdowała się liczba moli NaOH równa liczbie moli CH3COOH w roztworze wziętym do analizy, w układzie został osiągnięty punkt równoważnikowy. Ustalono, że w opisanym doświadczeniu pH w punkcie równoważnikowym było równe 9. Podczas miareczkowania kwas–zasada zamiast pehametru można stosować wskaźniki pH. Muszą one być tak dobrane, aby zakres zmiany barwy wskaźnika przypadał w pobliżu punktu równoważnikowego miareczkowania. Właściwości wybranych wskaźników oznaczonych numerami I, II, III i IV przedstawiono w poniższej tabeli. Zakres pH zmiany barwy wskaźnik I 3,2 – 4,4 wskaźnik II 3,0 – 5,0 wskaźnik III 8,2 – 10,0 wskaźnik IV 11,0 – 12,4 Na podstawie: L. Jones, P. Atkins, Chemia ogólna, Warszawa 2006 Spośród wskaźników podanych w tabeli i oznaczonych numerami I, II, III i IV wybierz i podaj numer tego wskaźnika, który powinien zostać użyty podczas opisanego miareczkowania roztworu kwasu etanowego. Zadanie 12. (1 pkt) Miareczkowanie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Do wodnego roztworu kwasu etanowego (octowego) o określonej objętości, ale o nieznanym stężeniu, dodawano kroplami wodny roztwór wodorotlenku sodu o znanym stężeniu i za pomocą pehametru mierzono pH mieszaniny reakcyjnej. W ten sposób przeprowadzono tzw. miareczkowanie pehametryczne, które jest jedną z metod analizy ilościowej. W czasie doświadczenia zachodziła reakcja opisana równaniem: CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O Zestaw użyty w tym doświadczeniu przedstawiono na poniższym schemacie, a otrzymane wyniki miareczkowania umieszczono na wykresie. Po dodaniu takiej objętości roztworu wodorotlenku sodu, w jakiej znajdowała się liczba moli NaOH równa liczbie moli CH3COOH w roztworze wziętym do analizy, w układzie został osiągnięty punkt równoważnikowy. Ustalono, że w opisanym doświadczeniu pH w punkcie równoważnikowym było równe 9. Uzupełnij poniższe zdanie – wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych w nawiasie. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do procesu zachodzącego w roztworze. W opisanym doświadczeniu odczyn roztworu w punkcie równoważnikowym jest (kwasowy / obojętny / zasadowy). Uzasadnienie: Zadanie 13. (1 pkt) Miareczkowanie Narysuj/zapisz wzór Do wodnego roztworu kwasu etanowego (octowego) o określonej objętości, ale o nieznanym stężeniu, dodawano kroplami wodny roztwór wodorotlenku sodu o znanym stężeniu i za pomocą pehametru mierzono pH mieszaniny reakcyjnej. W ten sposób przeprowadzono tzw. miareczkowanie pehametryczne, które jest jedną z metod analizy ilościowej. W czasie doświadczenia zachodziła reakcja opisana równaniem: CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O Zestaw użyty w tym doświadczeniu przedstawiono na poniższym schemacie, a otrzymane wyniki miareczkowania umieszczono na wykresie. Po dodaniu takiej objętości roztworu wodorotlenku sodu, w jakiej znajdowała się liczba moli NaOH równa liczbie moli CH3COOH w roztworze wziętym do analizy, w układzie został osiągnięty punkt równoważnikowy. Ustalono, że w opisanym doświadczeniu pH w punkcie równoważnikowym było równe 9. Podaj wzór jonu, którego stężenie jest największe w roztworze otrzymanym po dodaniu 18 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu do analizowanego roztworu kwasu etanowego. Zadanie 14. (2 pkt) Stan równowagi Oblicz Dwa gazy A i B zmieszane w stosunku molowym nA : nB = 1 : 4 zajmują w warunkach normalnych objętość 1 dm3. Tę mieszaninę umieszczono w reaktorze o stałej pojemności 1 dm3 i w temperaturze T zainicjowano reakcję. W tej temperaturze ustalił się stan równowagi opisany równaniem: A (g) + 2B (g) ⇄ 2C (g) ΔH < 0 W stanie równowagi stężenie substancji C było równe 0,004 mol · dm–3. Oblicz stężeniową stałą równowagi (Kc) opisanej reakcji w temperaturze T. Zadanie 15. (1 pkt) Stan równowagi Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Dwa gazy A i B zmieszane w stosunku molowym nA : nB = 1 : 4 zajmują w warunkach normalnych objętość 1 dm3. Tę mieszaninę umieszczono w reaktorze o stałej pojemności 1 dm3 i w temperaturze T zainicjowano reakcję. W tej temperaturze ustalił się stan równowagi opisany równaniem: A (g) + 2B (g) ⇄ 2C (g) ΔH < 0 W stanie równowagi stężenie substancji C było równe 0,004 mol · dm–3. Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. 1. W stałej temperaturze T ciśnienie w reaktorze w stanie równowagi było niższe niż w chwili początkowej. P F 2. W warunkach izotermicznych (T = const) wzrost ciśnienia wywołany sprężeniem mieszaniny gazów w stanie równowagi poskutkuje spadkiem wydajności otrzymywania substancji C. P F 3. W warunkach izobarycznych (p = const) wzrost temperatury mieszaniny gazów w stanie równowagi poskutkuje spadkiem wydajności otrzymywania substancji C. P F Zadanie 16. (1 pkt) pH Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Wartości pH wody oraz wodnych roztworów kwasów i wodorotlenków mogą ulegać znacznym zmianom podczas dodawania do nich mocnych kwasów lub zasad. Istnieją jednak roztwory, których pH zmienia się nieznacznie po dodaniu mocnego kwasu lub zasady na skutek reakcji składników roztworu z jonami wodorowymi lub jonami wodorotlenkowymi. Nazywamy je buforami pH. Buforowe właściwości mają roztwory zawierające sprzężoną parę kwas–zasada Brønsteda w podobnych stężeniach, np.: słaby kwas i jego sól z mocną zasadą, słabą zasadę i jej sól z mocnym kwasem, słaby kwas wieloprotonowy i jego wodorosól lub mieszaninę wodorosoli. Na podstawie: A. Bielański, *Podstawy chemii nieorganicznej*, Warszawa 2004 Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. 1. W buforze octanowym sprzężoną parę kwas–zasada stanowią obecne w nim cząsteczki kwasu octowego i aniony octanowe. P F 2. Dodanie mocnego kwasu do buforu octanowego tylko nieznacznie wpłynie na zmianę pH tego roztworu, ponieważ jony wodorowe pochodzące od mocnego kwasu zostaną związane w wyniku reakcji opisanej równaniem: CH3COO− + H3O+ ⇄ CH3COOH + H2O P F 3. Działanie buforu pH polega na tym, że po dodaniu mocnego kwasu zasada Brønsteda reaguje z jonami wodorowymi, a po dodaniu mocnej zasady kwas Brønsteda reaguje z jonami wodorotlenkowymi. P F Zadanie 17. (1 pkt) pH Napisz równanie reakcji Wartości pH wody oraz wodnych roztworów kwasów i wodorotlenków mogą ulegać znacznym zmianom podczas dodawania do nich mocnych kwasów lub zasad. Istnieją jednak roztwory, których pH zmienia się nieznacznie po dodaniu mocnego kwasu lub zasady na skutek reakcji składników roztworu z jonami wodorowymi lub jonami wodorotlenkowymi. Nazywamy je buforami pH. Buforowe właściwości mają roztwory zawierające sprzężoną parę kwas–zasada Brønsteda w podobnych stężeniach, np.: słaby kwas i jego sól z mocną zasadą, słabą zasadę i jej sól z mocnym kwasem, słaby kwas wieloprotonowy i jego wodorosól lub mieszaninę wodorosoli. Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004 Jednym z buforów odpowiedzialnych za utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej krwi jest bufor fosforanowy, który można otrzymać przez rozpuszczenie dwóch wodorosoli kwasu ortofosforowego(V) w wodzie. Napisz w formie jonowej skróconej dwa równania reakcji ilustrujące działanie opisanego buforu fosforanowego. Przyjmij, że substraty reagują w stosunku molowym 1 : 1. Zadanie 18. (2 pkt) Metale Podaj/wymień Przeprowadzono doświadczenie, którego celem było porównanie aktywności chemicznej czterech metali: talu (Tl), technetu (Tc), hafnu (Hf) i molibdenu (Mo). Stwierdzono, że z udziałem wymienionych metali i ich jonów samorzutnie zachodzą reakcje, których przebieg ilustrują poniższe równania w formie jonowej skróconej: I II III IV V 3Hf + 4Mo3+ → 3Hf4+ + 4Mo 3Tl + Mo3+ → 3Tl+ + Mo Hf + Tc4+ → Hf4+ + Tc Hf + 4Tl+ → Hf4+ + 4Tl 4Mo + 3Tc4+ → 4Mo3+ + 3Tc Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997. (0–1) Uszereguj wymienione metale według malejącej aktywności chemicznej – napisz ich symbole w odpowiedniej kolejności. największa aktywność najmniejsza aktywność (0–1) Spośród kationów biorących udział w opisanych reakcjach wybierz jon, który jest najsilniejszym utleniaczem, i jon, który jest najsłabszym utleniaczem. Napisz wzory wybranych jonów. Najsilniejszy utleniacz: Najsłabszy utleniacz: Zadanie 19. (2 pkt) Stężenia roztworów Oblicz W temperaturze 20°C rozpuszczalność uwodnionego wodorosiarczanu(VI) sodu o wzorze NaHSO4 · H2O jest równa 67 gramów w 100 gramach wody. Na podstawie: T. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2004. Oblicz, jaki procent masy roztworu nasyconego o temperaturze 20°C stanowi masa soli bezwodnej NaHSO4. Zadanie 20. (1 pkt) Wodorotlenki Napisz równanie reakcji Wodorotlenek niklu(II) strąca się jako zielonkawy osad z wodnego roztworu soli niklu(II) pod działaniem wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Wodorotlenek niklu(II) nie rozpuszcza się w nadmiarze zasady, ale reaguje z kwasami. Pod wpływem utleniaczy ten wodorotlenek przechodzi w czarnobrunatny wodorotlenek niklu(III). Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2001. Do probówki z wodnym roztworem chlorku niklu(II) dodano nadmiar wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji otrzymywania wodorotlenku niklu(II) w sposób opisany powyżej. Określ charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy, obojętny, amfoteryczny) wodorotlenku niklu(II). Równanie reakcji: Charakter chemiczny wodorotlenku niklu(II): Zadanie 21. (2 pkt) Bilans elektronowy Napisz równanie reakcji Wodorotlenek niklu(II) strąca się jako zielonkawy osad z wodnego roztworu soli niklu(II) pod działaniem wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Wodorotlenek niklu(II) nie rozpuszcza się w nadmiarze zasady, ale reaguje z kwasami. Pod wpływem utleniaczy ten wodorotlenek przechodzi w czarnobrunatny wodorotlenek niklu(III). Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2001. Utlenianie wodorotlenku niklu(II) do wodorotlenku niklu(III) za pomocą chloranu(I) sodu przebiega w środowisku wodnym zgodnie ze schematem: Ni(OH)2 (s) + ClO− (aq) + H2O → Ni(OH)3 (s) + Cl− (aq) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania zachodzących podczas opisanej reakcji. Określ stosunek molowy reduktora do utleniacza w tej reakcji. Równanie procesu redukcji: Równanie procesu utleniania: Stosunek molowy nreduktora : nutleniacza = Zadanie 22. (1 pkt) Wodorotlenki Podaj/zinterpretuj przebieg reakcji Wodorotlenek niklu(II) strąca się jako zielonkawy osad z wodnego roztworu soli niklu(II) pod działaniem wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Wodorotlenek niklu(II) nie rozpuszcza się w nadmiarze zasady, ale reaguje z kwasami. Pod wpływem utleniaczy ten wodorotlenek przechodzi w czarnobrunatny wodorotlenek niklu(III). Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2001. Do probówki zawierającej zielony roztwór chlorku niklu(II) dodano wodny roztwór wodorotlenku sodu, a następnie – bezbarwny wodny roztwór chloranu(I) sodu – zgodnie ze schematem: Opisz wygląd zawartości probówki na początku doświadczenia oraz po reakcji I i po reakcji II. Uwzględnij rodzaj mieszaniny (roztwór, zawiesina) oraz jej barwę. Zawartość probówki przed doświadczeniem po reakcji I po reakcji II Zadanie 23. (2 pkt) Stechiometryczny stosunek reagentów Oblicz Do całkowitego spalenia 2,80 dm3 (odmierzonych w warunkach normalnych) mieszaniny zawierającej 60% objętościowych pewnego gazowego alkanu i 40% objętościowych metanu potrzeba 13,16 dm3 tlenu w przeliczeniu na warunki normalne. Reakcje całkowitego spalania metanu oraz dowolnego alkanu przebiegają zgodnie z równaniami: CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O CnH2n+2 + 3n + 12O2 → nCO2 + (n + 1) H2O Wykonaj niezbędne obliczenia i podaj wzór sumaryczny alkanu stanowiącego 60% objętości opisanej mieszaniny. Zadanie 24. (1 pkt) Węglowodory alifatyczne Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Na przebieg reakcji propenu z bromowodorem ma wpływ obecność nadtlenków w mieszaninie reakcyjnej, co zilustrowano na poniższym schemacie. Na podstawie: R. Morrison, R. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 1985. Uzupełnij poniższe zdania – wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych w nawiasie. Gdy w środowisku reakcji nie ma nadtlenków, bromowodór przyłącza się do propenu (niezgodnie / zgodnie) z regułą Markownikowa. Ta addycja przebiega poprzez tworzenie drobin z ładunkiem dodatnim zlokalizowanym na atomie węgla. Jest to addycja (rodnikowa / nukleofilowa / elektrofilowa) do podwójnego wiązania węgiel – węgiel. Gdy w środowisku reakcji są obecne nadtlenki, addycja jest (niezgodna / zgodna) z regułą Markownikowa. W tej reakcji przejściowo tworzy się (karbokation pierwszorzędowy / karbokation drugorzędowy / rodnik pierwszorzędowy / rodnik drugorzędowy). Zadanie 25. (1 pkt) Podstawy chemii organicznej Napisz równanie reakcji W poniższej tabeli zestawiono informacje na temat cząsteczek trzech węglowodorów o prostych (nierozgałęzionych) łańcuchach węglowych. Węglowodór Liczba atomów węgla o danej hybrydyzacji Dodatkowe informacje sp sp2 sp3 A 0 4 0 brak B 0 2 2 występuje w postaci izomerów cis i trans C 2 0 2 dwa atomy węgla w cząsteczce nie są związane z atomami wodoru Przeprowadzono reakcję węglowodoru A z wodorem, w której stosunek molowy węglowodoru do wodoru był równy nwęglowodoru A : nH2 = 1 : 2. Napisz równanie reakcji węglowodoru A z wodorem. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych. Zadanie 26. (1 pkt) Izomeria geometryczna (cis-trans) Narysuj/zapisz wzór W poniższej tabeli zestawiono informacje na temat cząsteczek trzech węglowodorów o prostych (nierozgałęzionych) łańcuchach węglowych. Węglowodór Liczba atomów węgla o danej hybrydyzacji Dodatkowe informacje sp sp2 sp3 A 0 4 0 brak B 0 2 2 występuje w postaci izomerów cis i trans C 2 0 2 dwa atomy węgla w cząsteczce nie są związane z atomami wodoru Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) izomeru cis węglowodoru B. Zadanie 27. (1 pkt) Hybrydyzacja orbitali i kształt cząsteczek Węglowodory alifatyczne Narysuj/zapisz wzór W poniższej tabeli zestawiono informacje na temat cząsteczek trzech węglowodorów o prostych (nierozgałęzionych) łańcuchach węglowych. Węglowodór Liczba atomów węgla o danej hybrydyzacji Dodatkowe informacje sp sp2 sp3 A 0 4 0 brak B 0 2 2 występuje w postaci izomerów cis i trans C 2 0 2 dwa atomy węgla w cząsteczce nie są związane z atomami wodoru Przeprowadzono reakcję węglowodoru C z wodą w stosunku molowym nwęglowodoru C : nH2O = 1:1. Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) trwałego (dominującego) produktu reakcji, której substratami są węglowodór C i woda. Zadanie 28. (3 pkt) Węglowodory alifatyczne Napisz równanie reakcji Chlorowcopochodne alkanów reagują z metalicznym litem, w wyniku czego tworzą związki litoorganiczne (których wzór w uproszczeniu można zapisać jako RLi). Reakcja przebiega zgodnie ze schematem: RX +2Li → RLi + LiX Związki litoorganiczne gwałtownie reagują z wodą z wydzieleniem wolnego węglowodoru. Roztwór po takiej reakcji ma odczyn zasadowy. W reakcjach związków litoorganicznych z jodkiem miedzi(I) powstaje związek miedziolitoorganiczny R2CuLi zgodnie z poniższym schematem: 2RLi + CuI → R2CuLi + LiI Związek R2CuLi jest zwany odczynnikiem Gilmana. Ten odczynnik może reagować z inną chlorowcopochodną, w wyniku czego tworzy odpowiedni węglowodór (R–R'), co zilustrowano schematem: R2CuLi + R'X → R–R' + LiX + RCu Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000. (0–2) Napisz: w formie cząsteczkowej równanie reakcji chloroetanu z litem. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych). w formie cząsteczkowej równanie reakcji metylolitu (CH3Li) z wodą. (0–1) Przeprowadzono reakcję, podczas której na drugorzędową chloropochodną alkanu podziałano odczynnikiem Gilmana. Wśród produktów reakcji obecny był 2-metylopropan. Napisz w formie cząsteczkowej równanie opisanej reakcji. Chloropochodną alkanu oraz 2-metylopropan przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych). Zadanie 29. (1 pkt) Rodzaje wiązań i ich właściwości Podaj/wymień Chlorowcopochodne alkanów reagują z metalicznym litem, w wyniku czego tworzą związki litoorganiczne (których wzór w uproszczeniu można zapisać jako RLi). Reakcja przebiega zgodnie ze schematem: RX +2Li → RLi + LiX Związki litoorganiczne gwałtownie reagują z wodą z wydzieleniem wolnego węglowodoru. Roztwór po takiej reakcji ma odczyn zasadowy. W reakcjach związków litoorganicznych z jodkiem miedzi(I) powstaje związek miedziolitoorganiczny R2CuLi zgodnie z poniższym schematem: 2RLi + CuI → R2CuLi + LiI Związek R2CuLi jest zwany odczynnikiem Gilmana. Ten odczynnik może reagować z inną chlorowcopochodną, w wyniku czego tworzy odpowiedni węglowodór (R–R'), co zilustrowano schematem: R2CuLi + R'X → R–R' + LiX + RCu Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000. Temperatura topnienia butylolitu (C4H9Li) jest znacznie niższa od 0°C. Na podstawie różnicy elektroujemności między litem a węglem oraz informacji wprowadzającej dotyczącej temperatury topnienia butylolitu określ rodzaj wiązania węgiel – lit. Zadanie 30. (3 pkt) Węglowodory aromatyczne Napisz równanie reakcji Narysuj/zapisz wzór Podaj/wymień Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w wyniku których ze związku I otrzymano związek IV. Związek I to homolog benzenu. Jego cząsteczka zbudowana jest z siedmiu atomów węgla. Związki II–IV są głównymi produktami organicznymi przemian opisanych schematem. (0–1) Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone związków I i II. Wzór związku I Wzór związku II (0–1) Określ typ reakcji (addycja, eliminacja, substytucja) oraz mechanizm (elektrofilowy, nukleofilowy, rodnikowy) reakcji 2. i 3. Typ reakcji Mechanizm reakcji reakcja 2. reakcja 3. (0–1) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji 3. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych) lub uproszczonych. Zadanie 33. (1 pkt) Rodzaje wiązań i ich właściwości Podstawy chemii organicznej Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Witamina D jest ogólną nazwą dla dwóch związków: witaminy D2 oraz witaminy D3 o podanych poniżej wzorach. Uzupełnij poniższe zdania – wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych w nawiasie. Witamina D2 oraz witamina D3 są związkami organicznymi o podobnej strukturze, ale różnią się rodzajem łańcucha węglowodorowego przyłączonego do pierścienia (sześcioczłonowego / pięcioczłonowego). Witamina D2 oraz witamina D3 (są / nie są) względem siebie izomerami. W cząsteczce witaminy D2 oraz witaminy D3 (znajdują się / nie znajdują się) asymetryczne atomy węgla. Po porównaniu budowy witaminy D2 oraz budowy witaminy D3 można stwierdzić, że liczba wiązań π w cząsteczce witaminy D2 jest (większa / mniejsza) niż liczba wiązań π w cząsteczce witaminy D3. Zadanie 34. (1 pkt) Podstawy chemii organicznej Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Aktywne formy witaminy D, odgrywające ważną rolę w kontrolowaniu metabolizmu wapnia i fosforu, nie występują w pokarmie. Pod wpływem światła słonecznego obie aktywne formy są wytwarzane pod powierzchnią skóry w wyniku różnych przemian, np. reakcji fotochemicznej, reakcji polegającej na otwarciu pierścienia, izomeryzacji, a także przemian metabolicznych, np.: Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000 oraz J. Berg, J. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, Warszawa 2007. Podaj nazwę grup funkcyjnych, których wprowadzenie do szkieletu cząsteczki witaminy D3 skutkuje przekształceniem witaminy w jej aktywną formę. Określ formalne stopnie utlenienia atomów węgla oznaczonych w powyższym wzorze literami a i b oraz określ hybrydyzację orbitali walencyjnych atomów węgla oznaczonych tymi samymi literami. Uzupełnij tabelę. Nazwa: atom węgla a b stopień utlenienia węgla hybrydyzacja węgla Zadanie 35. (2 pkt) Cukry proste Narysuj/zapisz wzór Glikozydy to grupa związków organicznych stanowiących połączenie cukrów z innymi substancjami. Cząsteczka glikozydu jest złożona z części cukrowej oraz części niecukrowej. Ważną grupę glikozydów stanowią O-glikozydy, których cząsteczki powstają w wyniku reakcji kondensacji z udziałem grupy hydroksylowej cząsteczki cukru. Jednostki cukrowe występują zwykle w formie cyklicznej i łączą się z częścią niecukrową za pośrednictwem anomerycznego atomu węgla. Jednym z glikozydów jest salicyna o wzorze: Salicyna tworzy bezbarwne kryształy. Na podstawie: M. Krauze-Baranowska, E. Szumowicz, Wierzba – źródło surowców leczniczych o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, „Postępy Fitoterapii” 2/2004 oraz Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007. W środowisku kwasowym O-glikozydy ulegają hydrolizie. Jej produktami są cukier i związek, od którego pochodziła niecukrowa część glikozydu. Napisz wzór łańcuchowy (w projekcji Fischera) cukru powstającego w wyniku hydrolizy salicyny. Uzupełnij poniższy schemat – wpisz w odpowiednie pola wzory grupy –OH lub symbole atomów wodoru. Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) związku, od którego pochodziła niecukrowa część glikozydu. Zadanie 36. (1 pkt) Fenole Cukry proste Podaj/zinterpretuj przebieg reakcji Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Glikozydy to grupa związków organicznych stanowiących połączenie cukrów z innymi substancjami. Cząsteczka glikozydu jest złożona z części cukrowej oraz części niecukrowej. Ważną grupę glikozydów stanowią O-glikozydy, których cząsteczki powstają w wyniku reakcji kondensacji z udziałem grupy hydroksylowej cząsteczki cukru. Jednostki cukrowe występują zwykle w formie cyklicznej i łączą się z częścią niecukrową za pośrednictwem anomerycznego atomu węgla. Jednym z glikozydów jest salicyna o wzorze: Salicyna tworzy bezbarwne kryształy. Na podstawie: M. Krauze-Baranowska, E. Szumowicz, Wierzba – źródło surowców leczniczych o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, „Postępy Fitoterapii” 2/2004 oraz Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007. W celu zbadania właściwości salicyny przeprowadzono dwuetapowe doświadczenie, którego przebieg ilustruje schemat. W pierwszym etapie salicynę wprowadzono do probówek I–III, w których znajdowały się następujące odczynniki: Zawartość probówki III ogrzano. W każdej probówce otrzymano roztwór. W drugim etapie mieszaninę poreakcyjną otrzymaną w probówce III ostudzono i rozdzielono na dwie probówki: IV i V, w których znajdowały się następujące odczynniki: Zawartość probówki IV ogrzano. Uzupełnij poniższą tabelę – opisz barwę zawartości każdej probówki po zakończeniu danego etapu doświadczenia. Numer probówki Zawartość probówki przed doświadczeniem po zakończeniu etapu doświadczenia pierwszy etap I niebieska zawiesina roztwór II żółty roztwór roztwór II bezbarwny roztwór bezbarwny roztwór drugi etap IV niebieska zawiesina osad V żółty roztwór roztwór Zadanie 37. (1 pkt) Cukry proste Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Aldozy utleniają się tak samo łatwo, jak inne aldehydy, dlatego redukują np. odczynnik Tollensa. Działanie na aldozę kwasem azotowym(V), który jest silnym utleniaczem, skutkuje utlenieniem nie tylko grupy –CHO, lecz także grupy –CH2OH. Produktami utlenienia aldoz kwasem azotowym(V) są kwasy dikarboksylowe. Na podstawie: R. Morrison, R. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 1985. Przeprowadzono reakcję chemiczną, w której na D-galaktozę podziałano kwasem azotowym(V). Uzupełnij poniższy schemat – wpisz w zaznaczone pola wzory odpowiednich fragmentów cząsteczki związku organicznego. Oceń, czy cząsteczka powstałego związku organicznego jest chiralna. Uzasadnij odpowiedź. Ocena wraz z uzasadnieniem: Zadanie 38. (2 pkt) Identyfikacja związków organicznych Podaj/wymień W czterech naczyniach (I–IV) znajdowały się cztery różne wodne roztwory: fruktozy, glukozy, skrobi i albuminy (białka występującego w jajach kurzych). W celu ich identyfikacji przeprowadzono trzy serie doświadczeń. W pierwszej serii doświadczeń, po dodaniu wodno-alkoholowego roztworu jodu do próbek pobranych z czterech naczyń, próbka z naczynia I przyjęła granatowe zabarwienie. W drugiej serii doświadczeń, po dodaniu etanolu do próbek pobranych z trzech naczyń (II, III i IV), w próbce z naczynia II pojawił się biały, kłaczkowaty osad. W trzeciej serii doświadczeń, po dodaniu wodnego roztworu bromu z dodatkiem wodorowęglanu sodu do próbek pobranych z dwóch naczyń (III i IV), próbka z naczynia III przyjęła trwałe pomarańczowe zabarwienie. Próbka z naczynia IV po pewnym czasie stała się bezbarwna. (0–1) Podaj nazwy związków, które zidentyfikowano podczas przeprowadzonych trzech serii doświadczeń. Naczynie I: Naczynie II: Naczynie III: Naczynie IV: (0–1) Podaj nazwę procesu, który w drugiej serii doświadczeń, po dodaniu etanolu do próbek pobranych z trzech naczyń (II, III i IV), był przyczyną pojawienia się białego, kłaczkowatego osadu w próbce z naczynia II. Zadanie 39. (1 pkt) Cukry proste Podaj i uzasadnij/wyjaśnij W roztworze o odczynie zasadowym ketony, których cząsteczki zawierają grupę –OH przy atomie węgla połączonym z atomem węgla grupy karbonylowej, ulegają izomeryzacji. Tę przemianę ilustruje poniższy schemat. Przeprowadzono doświadczenie, w którym do dwóch probówek – w jednej probówce znajdował się wodny roztwór glukozy, a w drugiej wodny roztwór fruktozy – dodano zalkalizowaną zawiesinę wodorotlenku miedzi(II). Następnie zawartość każdej probówki wymieszano i ogrzano. Odpowiedz na poniższe pytanie. Wpisz TAK albo NIE do tabeli i podaj uzasadnienie. W uzasadnieniu odwołaj się do konsekwencji procesu opisanego w informacji oraz nazwij właściwości cukrów, które potwierdzono opisanym doświadczeniem. Czy po dodaniu do probówek z wodnymi roztworami glukozy i fruktozy zalkalizowanej zawiesiny wodorotlenku miedzi(II), a następnie po wymieszaniu i ogrzaniu zawartości każdej probówki zaobserwowano różne objawy reakcji? Uzasadnienie: Zadanie 40. (1 pkt) Szybkość reakcji Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Hydrolizę sacharozy można opisać równaniem: Podczas przebiegu tego procesu w wodnym roztworze o pH = 4,5 mierzono stężenie sacharozy w stałych odstępach czasu i wyniki eksperymentu zestawiono w poniższej tabeli. czas pomiaru, min 0 30 60 90 120 150 180 csacharozy, mol · dm−3 1,000 0,899 0,807 0,726 0,653 0,587 0,531 Na podstawie: Avery, Shaw, Ćwiczenia rachunkowe z chemii fizycznej, Warszawa 1974. Uzupełnij poniższe zdania – wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych w nawiasie oraz wpisz wartość stężenia molowego glukozy. Reakcja hydrolizy sacharozy biegła szybciej w ciągu (pierwszych / ostatnich) 30 minut trwania eksperymentu, ponieważ szybkość reakcji zależy od stężenia substratów, które (maleje / rośnie) w miarę biegu reakcji. Stężenie molowe glukozy w badanym roztworze w czasie równym połowie całkowitego czasu wykonywania pomiarów było równe mol · dm−3.